Oneerlijke Handelspraktijken II
Verzekeringen en Oneerlijke handelspraktijken – Voorbeelden
Depremievergelijker.nl kreeg op het artikel Oneerlijke Handelspraktijken I van verleden week nogal wat reacties. Veel vragen, die het nodig maken om wat zaken nader uit te diepen. Het onderwerp leeft blijkbaar! Vandaar dit artikel, Oneerlijke Handelspraktijen II. Ik hoop dat u daarmee beter gewapend bent tegen oneerlijke zakenlui.
Betreft het hier een soort “advies” van de EU of is het een wet?
We spreken over de Wet Oneerlijke Handelspraktijken. Iedere lidstaat was verplicht om de nieuwe regels in hun wetgeving te verwerken. In Nederland heeft dit gestalte gekregen in het Burgerlijk Wetboek; Boek 3, afdeling 3A om precies te zijn.
Vallen particulieren die elkaar iets verkopen er ook onder?
Neen, de regeling heeft betrekking op de verhouding tussen, wat men noemt, “handelaren” en consumenten. Onder “handelaar” wordt verstaan een natuurlijk persoon of een rechtspersoon die handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf. Of degene die ten behoeve van hem handelt! Depremievergelijker.nl is in deze zin dus ook een “handelaar”. Hieruit volgt, dat een consument een natuurlijk persoon is, dus geen bedrijf. En die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
Wanneer zijn handelspraktijken oneerlijk?
De geest van de nieuwe wet is, dat een consument altijd volledig en juist moet worden ingelicht. Specifieke kennis, die een handelaar in een product of dienst heeft, en waarvan de consument in redelijkheid geen kennis hoeft te hebben of kan hebben, mag de consument niet worden weerhouden. Als dat van wezenlijk belang is voor het aankoopproces, moet de handelaar dat aan de consument medelen. Dit is geen waterdichte academische weergave, maar het is u duidelijk dat een handelaar u niet willens en wetens “voor het lapje mag houden”. Dus met de bedoeling om alleen slechts zichzelf te verrijken. Dus waarbij uw vertrouwen en uw belangen, belangen er volstrekt niet toe doen.
Hoe werkt de wet Oneerlijke Handelspraktijken?
In de wet is opgenomen, dat zaken als misleiding en/of agressief gedrag als bijzonder oneerlijk worden beschouwd. Er rust daarbij een zware verantwoordelijk op de handelaar. Hij mag niet handelen in strijd met de vereisten van “professionele toewijding”. Met andere woorden, hij moet de bijzondere vakkundigheid en zorgvuldigheid in acht nemen die de consument in redelijkheid van hem mag verwachten. Deze vakkundigheid en zorgvuldigheid moeten in overeenstemming zijn met de algemeen, in het maatschappelijk verkeer aanvaarde, professionele standaard en eerlijke marktpraktijken. Onder oneerlijke handelspraktijk wordt ook verstaan, het geval dat een consument een aankoopbeslissing neemt, terwijl hij door de handelaar werd beperkt in in zijn mogelijkheden om een goed geïnformeerd besluit te nemen.
Voorbeelden van oneerlijke handelspraktijken
Om een voorbeeld te geven: bij Depremievergelijker.nl vergelijkt u bijvoorbeeld de premies voor een autoverzekering. Na afloop krijgt u slechts twee of drie premies te zien, terwijl er ook maar drie maatschappijen met hun voorwaarden worden vergeleken. Verder overtuigen wij u er van, dat dit een representatief aanbod van de verzekeringsmarkt is….. Natuurlijk kennen we veel betere tarieven en/of polisvoorwaarden, maar die kennis delen we opzettelijk niet met u….Kijk, in zo’n geval is er sprake van oneerlijke handelspraktijken! Daarom kunt u bij ons altijd van tientallen maatschappijen premies en voorwaarden vergelijken en waken we er over, dat een representatief deel van de markt voor u toegankelijk is. Het verstrekken van feitelijk onjuiste of misleidende informatie is natuurlijk al helemaal uit den boze.
Wat een handelaar (ondermeer!) ook niet mag (misleiding)
- zich niet houden aan hem voor hem geldende gedragscode, b.v. van een brancheverening;
- verwarring zaaien over produkten, merken of handelsnamen van een concurrent. Er wordt de consument bijvoorbeeld het volgende wijs gemaakt: “u moet deze reisverzekering niet afsluiten (bij partij X) want daar hebben consumentenorganisaties al vaak tegen gewaarschuwd en onze reisverzekering is al tien keer als de beste bekroond” Als dit niet waar is, wordt de consument dus duidelijk misleidt;
- een kwaliteitslabel gebruiken wat hij niet mag voeren. Hij mag bijvoorbeeld niet op een wasmachine zetten “als beste gestest door de Consumentenbond” terwijl dit niet zo is.
Agressief verkopen is ook een oneerlijke handelspraktijk
Als een oneerlijke handelspraktijk wordt ook agressief gedrag beschouwd die de consument belemmert in zijn keuzevrijheid. U moet daarbij denken aan intimidatie, dwang of ongepaste beïnvloeding. U kent dat wel: hardnekkig blijft men u bellen, u ontvangt een stortvloed aan e-mails enz. Als agressief worden bijvoorbeeld ook die verzekeraars beschouwd, die schadezaken moedwillig vertragen. Zo komt de post maar steeds niet aan(!), steeds vraagt men van u weer een nieuw document om de zaak te kunnen afwikkelen, men reageert niet op uw vragen, men vraagt tot in het absurde bonnetjes van de kleinste zaken die u claimt. enz.
In het consumentenrecht was ten aanzien van de consumentenbeschmering al veel geregeld, vooral in Nederland. Het is echter een goede zaak dat er nu, in de gehele EU geldende, uniforme wetgeving is gekomen waarin de puntjes nog eens goed op i worden gezet. Niets is immers zo frustrerend om een aankoop te hebben gedaan, of dit nu een fiets of een verzekering is, op basis van onjuiste en/of misleidende informatie. Zo’n produkt of dienst had u waarschijnlijk niet afgenomen als u, en nu volgt een klassieker alles van tevoren geweten had.
Gaat de consument bij een “verkeerde” aankoop altijd vrijuit?
Neen, u moet zelf ook opletten. Als gevolg van de vele jurisprudentie die in de afgelopen jaren in het consumentenrecht is ontstaan, is één ding duidelijk geworden. Het zwaartepunt in de wederzijdse verantwoordelijkheden ligt bij de handelaar. Maar van de gemiddelde consument mag verwacht worden, dat hij oplettend, omzichtig en redelijk geïnformeerd is.
De handelaar moet kunnen aantonen dat hij u goed en eerlijk voorgelicht heeft. En u alternatieven tonen. Of u voor een product of dienst waarschuwen, als u er niets aan heeft. Als de aankoop u later om een of andere reden gewoon niet bevalt, dan heeft u daar zelf schuld aan.
U koopt bijvoorbeeld een auto. En u deelt de handelaar mede, dat het voertuig die en die topsnelheid moet hebben, rood van kleur moet zijn, en vijf deuren moet hebben. Zo’n auto komt er, maar gaandeweg komt u er achter, dat u “niets met het ding heeft” In dit geval bent u niet ten prooi gevallen aan oneerlijke handelspraktijken.